تهران در محاصره دود ۱۳۰ روز هوای آلوده در مقابل ۵ روز هوای پاک
به گزارش کنکوری، وارونگی دما، ترافیک سنگین و سوخت های آلاینده، نفس پایتخت را به شماره انداخته اند. در حالیکه آلودگی هوا سلامت میلیونها نفر را تهدید می کند، کارشناسان نسبت به نتایج جدی آن اخطار می دهند و راهکار آنرا اجرای برنامه های جداگانه در رابطه با توافق پاریس می دانند.
پوریا لوایی، کارشناس حوزه سیاست پژوهی در گفتگو با ایسنا، وضعیت هوای کلانشهرها در زمستان سالجاری را چنین تشریح کرد: در بین غبار و دود، شهری خفته است. آسمانش رنگ باخته و خورشیدش پشت پرده ای از سیاهی پنهان شده است. نفس ها به شماره افتاده اند، سینه ها سنگین و گلوها خشک. هر دم و بازدم، کوشش برای جنگیدن با سمی است که به جای اکسیژن، وارد ریه ها می شود.
وی ادامه داد: متاسفانه از آغاز سال جاری حداقل ۱۳۰ روز هوای تهران در شرایط ناسالم قرار داشته و تهرانی ها فقط ۵ روز هوای پاک را تنفس کرده اند! در ایام سرد سال که پدیده وارونگی دما در شهر های بزرگ ایران، بخصوص تهران، شدت می گیرد، آلودگی هوا به یک معضل جدی تبدیل می شود.
لوایی، وارونگی دما را به معنای قرار گرفتن لایه های هوای سرد در زیر لایه های هوای گرم دانست و افزود: این پدیده مانع از صعود و پراکندگی آلاینده ها می شود و در نتیجه این آلاینده ها در سطح زمین تجمع کرده و غلظت آنها در هوای تنفسی افزایش خواهد یافت.
وی تصریح کرد: این پدیده در حالی که شهر های صنعتی و پرجمعیت، تولید آلاینده زیادی دارند، می تواند خطرات جدی برای سلامت عمومی ایجاد نماید.
آلاینده های اصلی و اثرات آنها بر سلامت
این کارشناس حوزه آینده پژوهی تصریح کرد: کربن مونوکسید (CO) که بعنوان «قاتل خاموش» شناخته می شود، یکی از آلاینده های خطرآفرین است که از احتراق ناقص سوخت های فسیلی مانند گاز، بنزین و نفت تولید می شود. این گاز بی رنگ و بی بو با اتصال به هموگلوبین خون، مانع از انتقال اکسیژن به بافت های بدن می شود و می تواند منجر به سردرد، سرگیجه، تهوع، صدمه های مغزی و در موارد شدیدتر، مرگ شود.
وی خاطرنشان کرد: در شرایط وارونگی دما، تجمع این گاز در فضاهای بسته و خیابان های پرترافیک بسیار خطرناک می باشد. حتی قرار گرفتن در معرض سطوح پایین CO به مدت طولانی بخصوص برای افراد دچار بیماری های قلبی می تواند اثرات منفی بر سلامت داشته باشد.
یک اشتباه متداول
وی با اشاره به اینکه یکی از رایج ترین اشتباهات موجود در میان مردم و حتی مسئولان، تصور کربن دی اکسید بعنوان یک گاز آلاینده است و اضافه کرد این در شرایطی است که کربن دی اکسید به صورت طبیعی در جو زمین وجود دارد و بخشی از چرخه کربن است. کربن دی اکسید برای فتوسنتز گیاهان ضروری است؛ تا علاوه بر تولید اکسیژن، پایه زنجیره غذایی در طبیعت را تشکیل دهد.
وی اظهار نمود: افزایش غلظت CO₂ در جو، به طور عمده به سبب فعالیتهای انسانی مانند سوزاندن سوخت های فسیلی، منجر به تقویت اثر گلخانه ای و در نتیجه گرمایش جهانی می شود. در این حوزه، CO₂ بعنوان یک گاز گلخانه ای و عامل تغییرات اقلیمی شناخته می شود؛ اما به صورت مستقیم برای انسان سمی نیست. محصولات اصلی احتراق کامل هیدروکربن ها دی اکسید کربن (CO₂) و بخار آب (H₂O) هستند. در حالی که اکسیژن به اندازه کافی در دسترس باشد، هیدروکربن ها به صورت کامل می سوزند و این دو محصول را تولید می کنند.
لوایی اضافه کرد: با این وجود، در صورت کمبود اکسیژن یا شرایط نامناسب احتراق، سوختن ناقص رخ می دهد که می تواند منجر به تولید مونوکسید کربن (CO) و سایر آلاینده ها شود.
اکسیدهای نیتروژن: (NOx) شامل نیتروژن مونوکسید (NO) و نیتروژن دی اکسید (NO۲) هستند که به طور عمده از احتراق سوخت در موتورهای خودرو ها و نیروگاه ها تولید می شوند. NO۲ به سبب خواص تحریک کننده ای که دارد، می تواند سبب التهاب ریه ها، برونشیت، آسم و سایر مشکلات تنفسی شود. در شرایط وارونگی دما، غلظت بالای NOx می تواند وضعیت بیماران دچار بیماری های تنفسی را تشدید کند.
وی در مورد گازهای آلاینده شهر چنین اظهار داشت: اکسیدهای گوگرد و ذرات معلق همچون گازهای آلاینده شهری هستند؛ اکسیدهای گوگرد: (SOx) که بخصوص در صنایع و نیروگاه ها و به سبب احتراق سوخت های حاوی گوگرد مانند نفت کوره و زغال سنگ تولید می شوند، عامل اصلی باران های اسیدی هستند. این گازها بخصوص برای اشخاصی که دچار بیماری های تنفسی و قلبی-عروقی هستند، خطرناک هستند.
ذرات معلق: (PM۲.۵، PM۱۰) از دیگر آلاینده های جدی هستند که می توانند سبب مشکلات تنفسی، بیماری های قلبی-عروقی، سرطان ریه، سکته مغزی و سایر بیماری ها شوند. ذرات PM۲.۵ به سبب اندازه بسیار کوچکشان می توانند به عمق ریه ها و حتی جریان خون نفوذ کنند و خطرات جدی تری برای سلامت ایجاد کنند. در شرایط وارونگی دما، تجمع این ذرات در هوا بخصوص در شهر های بزرگ می تواند تهدیدی جدی برای سلامت عمومی باشد.
سهم وسایل نقلیه و صنایع در آلودگی هوا
این کارشناس حوزه آینده پژوهی اظهار داشت: در بیشتر شهر های بزرگ کشور، وسایل نقلیه موتوری، بخصوص خودرو های شخصی و وسایل نقلیه دیزلی مانند اتوبوس ها و کامیون ها، عامل اصلی آلودگی هوا هستند. بخصوص در شرایط وارونگی دما، این وسایل نقلیه با تولید آلاینده هایی همچون کربن مونوکسید (CO)، اکسیدهای نیتروژن (NOx) و ذرات معلق (PM۲.۵) وضعیت را تشدید می کنند.
وی افزود: عوامل دیگری همچون ترافیک سنگین، تعداد زیاد خودرو های فرسوده و کیفیت پایین سوخت، سهم این وسایل را در آلودگی هوا می افزایند.
وی نیروگاه ها و صنایع را از دیگر منابع آلاینده دانست بخصوص در مواردی که از مازوت بعنوان سوخت استفاده می شود و اظهار داشت: مازوت به سبب داشتن مقدار زیادی گوگرد، در هنگام سوختن باعث انتشار SOx و ذرات معلق می شوند که می توانند به صورت قابل توجهی آلودگی هوا را تشدید کنند. با این وجود، سهم نیروگاه ها در تولید ذرات معلق معمولا کمتر از سهم وسایل نقلیه است و برخی گزارش ها سهم آنها را در حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد، سهم وسایل نقلیه را حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد و مابقی را متعلق به صنایع، پالایشگاه ها و... ارزیابی می کنند.
لوایی تصریح کرد: رفع آلودگی هوای کلانشهرها، نیازمند اقدامات جداگانه برای سفارش های توافق پاریس است. چون که دغدغه اصلی این توافق نامه، کاهش میزان گازهای گلخانه ای بخصوص کربن دی اکسید است و این امر کمکی به کیفیت هوای کلانشهرها نمی کند.
منبع: konkoorist.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان کنکوری در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب کنکوری
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۱ بعلاوه ۳