کاهش 94 درصدی کلسترول بد ژنتیکی با یک داروی جدید
کنکوری: آزمایشات بالینی نشان داده است که یک داروی تک دوز می تواند سطح لیپوپروتئین(a) را تا 94 درصد برای تقریباً یک سال کم کند.
به گزارش کنکوری به نقل از ایسنا و به نقل از نیو اطلس، پژوهشگران نخستین آزمایشات انسانی داروی جدیدی به نام لپودیسیران(lepodisiran) را انجام دادند و دریافتند که یک تزریق لیپوپروتئین(a) - یک کلسترول بد با پایه ژنتیکی - را برای تقریباً یک سال به سطوح غیرقابل تشخیص می کاهد. این دارو این پتانسیل را دارد که یک عامل خطر برای بیماری قلبی عروقی را که هم اکنون هیچ درمانی برای آن وجود ندارد، از بین ببرد.
بعضی از خصوصیات نوعی از کلسترول معروف به لیپوپروتئین(a) یا Lp(a) با کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم(LDL) و به اصطلاح «کلسترول بد» مشترک است.
لیپوپروتئین(a) مانند کلسترول LDL موجب ایجاد پلاک در شریان ها می شود و جریان خون را به قلب، مغز و سایر قسمت های بدن می کاهد و آنرا به یک عامل خطر برای بیماری های قلبی عروقی تبدیل می کند.
با این وجود، از آنجاییکه سطوح بالای لیپوپروتئین(a) ارثی است، تا حد زیادی تحت تاثیر ورزش، رژیم غذایی یا داروها قرار نمی گیرد و هیچ درمانی هم اکنون برای لیپوپروتئین(a) بالا وجود ندارد.
حالا پژوهشگران نخستین آزمایشات انسانی یک داروی درمانی جدید به نام لپودیسیران را انجام داده اند و دریافته اند که یک مرتبه تزریق این دارو با تداخل در مکانیسم تولید آن، لیپوپروتئین(a) را برای تقریباً یک سال به سطوح غیرقابل تشخیص می کاهد.
استیون نیسن نویسنده اصلی این مطالعه می گوید: چگونه می توانید یک عامل خطر را که به طور عمده ژنتیکی است شکست دهید؟ یک رویکرد بسیار مؤثر، تداخل با ژن است و این همان چیزی است که لپودیسیران و سایر درمان های جدید برای انجام آن طراحی شده اند.
لپودیسیران یک RNA مداخله گر کوچک(siRNA) است که RNA پیام رسان(mRNA) درگیر در تولید آپولیپوپروتئین(a) را که جزء ضروری لیپوپروتئین(a) برای مونتاژ ذرات است که در کبد سنتز می شود، غیرفعال می کند. این دارو به قند GalNAc متصل است که به آن اجازه می دهد تا به سلول های کبدی دارای گیرنده GalNAc منتقل شود.
از ۴۸ شرکت کننده با سطوح لیپوپروتئین(a) غیرطبیعی که برای این مطالعه انتخاب شدند، ۱۲ نفر به صورت تصادفی دارونما دریافت نمودند و به ۳۶ نفر یک تزریق زیر پوستی لپودیسیران داده شد. در گروه دریافت کننده لپودیسیران، شش دوز مختلف ۴، ۱۲، ۳۲، ۹۶، ۳۰۴ یا ۶۰۸ میلی گرمی به صورت تصادفی تزریق شد.
شرکت کنندگان بعد از سه روز نظارت همراه با بستری شدن ترخیص شدند و آزمایش خون به مدت ۴۸ هفته بعد از درمان گرفته شد. قابل ذکر است که هیچ یک از شرکت کنندگان سابقه بیماری قلبی نداشتند.
پژوهشگران دریافتند که سطح خونی این دارو به سرعت افزوده شد و ظرف ۱۰.۵ ساعت به اوج خود رسید و در عرض ۴۸ ساعت به سطح اولیه بازگشت. این احتمالا به این علت است که به سرعت از جریان خون به کبد منتقل می شود.
سطح Lp(a) خون در تزریق بالاترین دوز لپودیسیران(۶۰۸ میلی گرم) به سرعت کاهش پیدا کرد و تا روز ۲۹ام غیرقابل تشخیص بود. سطح آن همینطور بین روزهای ۲۹ام و ۲۸۱ام غیرقابل اندازه گیری باقی ماند و سپس کمی افزوده شد و در نهایت کاهش متوسط ۹۴ درصدی را زیر سطح پایه در ۴۸ هفته نشان داد.
پژوهشگران خاطرنشان کردند که دوزهای کمتر لپودیسیران اثرات کوتاه مدتی ایجاد کردند، بااینکه سطوح لیپوپروتئین(a) در ۴۸ هفته برای افرادی که دوز ۳۰۴ میلی گرمی را دریافت کرده بودند، ۷۵ درصد کاهش پیدا کرد و دارو به خوبی تحمل شد.
نیسن اظهار داشت: از نظر ما، این روش درمانی بسیار امیدوارکننده است. این داده ها نشان داده است که لپودیسیران بی خطر است و اثربخشی آن در کاهش لیپوپروتئین(a) با حذف تقریبا کامل آن که برای مدت طولانی ادامه داشت، عمیق بود. بعد از مطالعه فاز ۲ که در حال انجام می باشد، به اطلاعات بیشتری دست خواهیم یافت.
کارآزمایی بالینی فاز ۲ فعلی درحال آزمایش این دارو در افرادی است که هم سطح لیپوپروتئین(a) بالایی دارند و هم در معرض خطر بالای حمله قلبی و سکته هستند.
نیسن می گوید: اگر آزمایش های بیشتر نشان دهد که این دارو - لپودیسیران - بی خطر است و می تواند حملات قلبی و سکته را کم کند، خبر خوبی برای بیماران خواهد بود، برای اینکه عامل خطری را که ما قادر به درمان آن نبوده ایم از بین می برد.
وی ادامه داد: این دارو می تواند یک مرتبه در سال تزریقی مشابه با واکسن برای افراد دارای سطوح لیپوپروتئین(a) بالا باشد.
این مطالعه در جلسات انجمن قلب آمریکا در سال ۲۰۲۳ ارائه شده و در مجله JAMA انتشار یافته است.
منبع: كنكوری
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب