از دست رفتن گیاهان دارویی می تواند به یک بحران جهانی تبدیل گردد
به گزارش کنکوری، تغییرات آب و هوایی تهدید قابل توجهی برای گیاهان دارویی بوجود می آورد و نگرانی هایی در مورد در دسترس بودن آنها در آینده و تاثیر آن بر تولید دارو و مراقبت های بهداشتی بوجود آمده است.
به گزارش کنکوری به نقل از ایسنا، گیاهان دارویی از دیر باز جزء جدا نشدنی از سیستم های مراقبت سلامت و توسعه دارو بوده اند. شواهد استفاده از آنها به یک لوح گلی سومری ۵۰۰۰ ساله برمی گردد که ریشه های باستانی آنها را به نمایش می گذارد. در دوران معاصر، ارزش بازار گیاهان دارویی در سال ۲۰۲۳ از حدود ۳۰۰ میلیارد دلار فراتر رفت که بر اهمیت آنها تاکید دارد.
به نقل از آی ای، تغییرات آب و هوایی تهدیدهای قابل توجهی برای این منابع بوجود می آورد و نگرانی هایی در مورد در دسترس بودن آنها در آینده و تأثیر آن بر تولید دارو و مراقبت های بهداشتی بوجود آمده است. از دست دادن این منابع درمانی چه تاثیری خواهد داشت؟ آیا می توانیم با این تغییرات سازگار شویم یا جایگزین هایی پیدا کنیم؟ این تغییرات چه تاثیری بر هزینه و پایداری تولید دارو خواهد گذاشت؟
فرآیندهای استاندارد کشف دارو شامل جمع آوری گونه، استخراج، جداسازی شیمیایی و آزمایش زیستی است. نمونه های قابل توجه از این دست عبارتند از داروی پاکلیتاکسل(Paclitaxel) که از گیاه سرخدار غربی(Taxus brevifolia) به دست می آید و برای درمان سرطان تخمدان و پستان استفاده می شود. همینطور داروی سیلیمارین(silymarin) که از گیاه خار مریم(Silybum marianum) تهیه می شود که برای اختلالات کبدی کاربرد دارد و داروی کینین از درخت گنه گنه(cinchona) به دست می آید و برای درمان مالاریا ضروریست.
انجمن سرطان آمریکا حدودا ۳۱۰ هزار مورد جدید سرطان پستان تهاجمی را در زنان برای سال ۲۰۲۴ پیشبینی کرده است که اهمیت پاکلیتاکسل را نشان داده است. انتظار می رود بازار جهانی سیلیمارین تا سال ۲۰۲۸ به ۱۱۰.۷ میلیون دلار برسد که نشان دهنده ارتباط اقتصادی داروهای مشتق شده از گیاهان است.
طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، حدود ۴۰ درصد از محصولات دارویی، وابسته به منابع طبیعی هستند و ۷۰ درصد از مردم در سراسر دنیا به داروهای سنتی متکی هستند.
تهدیدات تغییر اقلیمی
استفاده از حدودا ۵۰ تا ۸۰ هزار گونه گیاهی برای اهداف دارویی در سراسر دنیا بر اهمیت آنها تاکید دارد و مطالعه ای در ماه دسامبر سال ۲۰۲۳ نشان داد که سالانه بیشتر از پنج میلیون تُن گیاهان دارویی جمع آوری و استفاده می شود. تغییرات آب و هوایی از راه نوسانات دما، تغییر ترکیب خاک و آب و هوای نامساعد، زیستگاه این گیاهان را مختل کرده و می تواند بر خواص دارویی آنها تاثیر بگذارد. یک مطالعه در ماه ژوئن سال ۲۰۲۴ بیان کرد که تغییرات آب و هوایی، همراه با افزایش تقاضا برای داروهای گیاهی، فشار بیشتری بر این منابع وارد می نماید.
تانوی شارما(Tanvi Sharma)، نویسنده اصلی این مطالعه از بخش زیست فناوری در موسسه فناوری زیست منبع هیمالیا(CSIR-Institute of Himalayan Bioresource Technology)، تصریح کرد که از بین رفتن بالقوه گیاهان بومی و دارویی به علت تغییرات آب و هوایی یک نگرانی مهم می باشد. او توضیح داد: تلاش ها با کمک بازسازی و زیست فناوری می تواند این خسارات را کم کند، اما سازگاری در جوامع طبیعی امکان دارد بسیار بیشتر زمان ببرد.
تاثیرات بر رشد گیاه و ترکیبات زیست فعال
دکتر اسپیروس تئودوریدیس(Spyros Theodoridis) از موسسه تحقیقاتی سنکنبرگ(Senckenberg) و موزه تاریخ طبیعی می گوید که گرمای بیش از اندازه و کمبود آب، رشد و تولید مثل گیاهان را محدود می کند و سبب رقابت آنها با گونه های انعطاف پذیرتر و تغییر تولید ترکیبات زیست فعال می شود.
وی ادامه داد: تغییرات آب و هوایی بر فرآیندهای متابولیک در گیاهان دارویی تاثیر می گذارد که این بر تولید ترکیبات زیست فعال در این گیاهان تأثیر می گذارد.
دکتر تئودوریدیس بر درک محدودی که در مورد نحوه تأثیر تغییرات آب و هوایی بر تولید ترکیبات دارویی وجود دارد و تلاش ها برای پیشبینی و محافظت را با مشکل مواجه می کند، تاکید نمود. او تصریح کرد: گیاهان دارویی محصول میلیونها سال تکامل هستند و نمی توان آنها را به سادگی جایگزین کرد. ما باید واکنش های متابولیکی گیاهان دارویی را بیشتر بررسی نماییم و این همان کاری است که در تلاشیم انجام دهیم.
به هر حال، گیاهان دارویی محصول میلیونها سال تکامل هستند و نمی توان آنرا به سادگی با داروهای مصنوعی جایگزین کرد. بهتر است منابع بیشتری برای مطالعه واکنش ترکیبات شیمیایی به تغییرات آب و هوایی و نظارت بر جمعیت گیاهان دارویی در طول زمان اختصاص داده شود. البته امکان دارد گیاهان دارویی و همینطور خیلی از گیاهان دیگر پتانسیل سازگاری بالایی داشته باشند، اما نمی توان مطمئن بود که خواص دارویی آنها حفظ خواهد شد یا خیر.
آیا صنعت داروسازی برای نتایج تغییرات آب و هوایی آماده است؟
هزینه های توسعه دارو هم اکنون از ۳۰۰ میلیون دلار تا چهار میلیارد دلار متغیر است. انقراض بالقوه گیاهان دارویی می تواند منجر به از بین رفتن داروهای آینده شود و برآوردها از آن حکایت می کند که امکان دارد هر دو سال یک مرتبه یک داروی مهم به علت از دست رفتن تنوع زیستی از بین برود.
یک مطالعه کانادایی در سال ۲۰۲۱ گزارش داد که ۱۴۴۵ گونه گیاهی دارویی برای محصولات تجاری برداشت می شوند که ۱۲۱۷ گونه بومی هستند و این سوالاتی را در مورد آمادگی صنعت برای تاثیرات آب و هوایی بر گیاهان بوجود می آورد.
آیا صنعت داروسازی در کانادا به اندازه کافی برای نتایج تغییرات آب و هوایی آماده است؟
پروفسور سوزان مورچ(Susan Murch) از دانشگاه بریتیش کلمبیا اظهار داشت که این سوال قابل توجه است. اما پاسخ کوتاه به آن «نه» است. ما داده های تحقیقاتی گیاه شناسی جدید کافی در مورد گیاهان بومی یا وحشی برای بیشتر مناطق کشور نداریم.
ما نمی دانیم کدام گونه ها در مقابل چالش های آب و هوایی مقاوم هستند و کدام گونه ها صدمه پذیر خواهند بود. گاهی اوقات محصولات تجاری رایج می شوند و گیاهان وحشی بیش از اندازه برداشت می شوند.
در مطالعه ای که ۲۰ سال پیش انتشار یافت، دانشمندان اخطار دادند که تخریب جنگل های آمازون برزیل، دسترسی به بعضی از گونه های گیاهان دارویی را کاهش داده است. محققان اخطار دادند که خیلی از این گیاهان فاقد جایگزین های گیاهی هستند. همانطور که اشاره شد، این ضرر برای صنعت داروسازی و همینطور برای جمعیت روستایی که به این گیاهان متکی هستند، مشکل مهمی بوجود می آورد.
گیاهان دارویی سنتی چینی
طب سنتی چینی(TCM) منبع ارزشمندی برای کشف دارو است. از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۲۱، بیشتر از ۳۰۰۰ کارآزمایی بالینی انجام شد. یک نمونه از این داروها ACT001 است که از بابونه گاوی (Tanacetum parthenium) مشتق شده است و پتانسیل آن در درمان سرطان شناخته شده و بعنوان یک داروی نادر توسط سازمان غذا و دارو تایید شده است.
به قول لینفانگ هانگ(Linfang Huang)، محقق لابراتوار کلیدی محافظت از منابع پزشکی چین، تغییرات آب و هوایی، گونه های حساسی مانند شیرین بیان، مشک، قارچ سرچُماقی و جینسنگ را تهدید می کند. این تهدیدها بر اثربخشی، ایمنی و در دسترس بودن منابع طب سنتی چینی تأثیر می گذارد و صنعت داروسازی را با چالش هایی مواجه می کند.
تغییرات آب و هوایی، شمشیری دولبه برای گیاهان دارویی
تغییرات آب و هوایی امکان دارد اثرات مثبتی بر روی برخی گیاهان هم داشته باشد، مانند افزایش دامنه رشد یا افزایش تولید متابولیت های ثانویه که ترکیباتی است که برای خواص دارویی حیاتی هستند. پیشرفت های فناوری، مانند روش های ویرایش ژن CRISPR/Cas، پتانسیل افزایش تولید متابولیت ثانویه را عرضه می دهد. با این وجود، چالش ها، همچون تنوع در کارآمدی هدف گیری ژن، همچنان باقی می مانند.
شارما می گوید: با این وجود، این تاثیرات مشروط به گونه های گیاهی خاص و شرایط محیطی است و انتظار می رود تأثیر کلی تغییرات آب و هوایی تا حد زیادی برای تنوع زیستی جهانی مضر باشد.
هوانگ از قوانین محکم تری برای محافظت از گیاهان دارویی وحشی و استانداردسازی شیوه های کشت حمایت می کند. فناوری هایی مانند کشت بافت گیاهی، ویرایش ژن، و سنجش از راه دور می توانند به تلاشهای حفاظتی کمک کنند. نگاههای بین رشته ای که تلفیقی از نوآوری های زیست فناوری، حفاظت و شیوه های پایدار می باشد برای کاهش اثرات تغییرات آب و هوایی و تضمین آینده گیاهان دارویی ضروریست.
بدون انجام اقدامات پیشگیرانه، صنعت داروسازی و سلامت عمومی با چالش های مهمی روبرو خواهد شد. از دست رفتن تنوع زیستی می تواند در دسترس بودن ترکیبات طبیعی ضروری را محدود کند و احتیاج به اقدام فوری برای محافظت از این منابع پرارزش را نشان داده است.
منبع: كنكوری
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب